ییلد فارمینگ چیست؟✔همه چیز درباره کسب درآمد با YFi 2022
امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) به هدف حذف واسطهها در تراکنشهای مالی به وجود آمده است. این هدف دیفای فرصتی را برای سرمایهگذاری بر روی این پروتکلها ایجاد کرده است که از این راه میتوان کسب درآمد نیز کرد. یکی از استراتژیهای سرمایهگذاری ییلد فارمینگ است که این استراتژی شامل استیک کردن، قرض دادن و یا وام دادن و ایجاد نقدینگی میشود. سرمایهگذاران میتوانند از راههایی که گفته شد کسب درآمد کنند.
اگر یکی از هولدرهای دنیای ارزهای دیجیتال هستید و در ازای نگهداری ارزتان سودی دریافت نمیکنید با ما در حامی سرمایه برگزار کننده دوره های آموزش ارز دیجیتال در مشهد همراه باشید.
در این مقاله قصد داریم روشهای دریافت سود در حوزة دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز که از طریق Yield Farming انجام میشود؛ شرح دهیم. این کار شبیه دریافت سود از حسابهای بانکی است اما میزان ریسک آن متفاوت و بسیار زیاد است ولی با روشهایی میتوان این ریسک را کاهش داد.
ییلد فارمینگ چیست؟
در این بخش قصد داریم راجع به این موضوع که ییلد فارمینگ چیست صحبت کنیم. تعریف این مفهوم به بیان ساده، گرفتن سود در ازای قرض دادن و یا در اختیار دادن پولتان به دیگران میگویند. در واقع شما سکه یا توکن خود را در برنامههای غیرمتمرکز یا Dappها قرار میدهید. Dappها میتوانند شامل صرافیهای غیرمتمرکز، کیف پولهای کریپتو و حتی شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز و… باشند.
ییلد فارمرها با استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز میتوانند ارز دیجیتال قرض بدهند، قرض بگیرند و یا استیک کنند که این کارها توسط قراردادهای هوشمند (smart contracts) تسهیل میشود. در این بخش قصد داریم انواع ییلد فارمینگها را معرفی کنیم.
تأمین نقدینگی
یکی از راههای کسب درآمد، تبدیلشدن به تأمینکننده نقدینگی است. وقتی یک تریدر قصد دارد توکنی را خریداری کند باید اتریومش را به آن توکن تبدیل کند. در نهایت توکنی که قصد خریدش را دارد از استخر نقدینگی برداشته و بهجای آن اتریوم پرداخت میکند و برای فروش یک ارز برعکس همین روش را پیش میبرد.
یکی از راههای ایجاد نقدینگی این است که برخی از سرمایهگذاران از دو توکن هر کدام به یک میزان خاص مثلاً 100 دلار را در صرافی قرار دهند. در نهایت شما در پایان روز به میزان سهمتان از استخر نقدینگی بخشی از کارمزدهای مبادله شده را دریافت خواهید کرد.
دادن وام
یکی دیگر از راههای کسب درآمد از ییلد فارمینگ، دادن وام به کسانی است که به نقدینگی نیاز دارند. اگر قصد دارید پول خود را در پروتکل وامدهی قرار دهید ممکن است سود بیشتری نیز نصیب شما شود. زمانی که شما پول خود را در این پلتفرمها قرار میدهید وامگیرنده باید مبلغی را بهعنوان وثیقه در اختیار پلتفرم قرار دهد مثلاً برای یک وام 100 دلاری ممکن است به 200 دلار وثیقه نیاز باشد. اگر در این پلتفرم وامدهنده باشید بخشی از کارمزدی که وامگیرندگان میپردازند؛ دریافت خواهید کرد. در این پلتفرم میزان سود به نسبت میزان عرضه و تقاضا متفاوت است و ممکن است این میزان حتی دقیقه به دقیقه نیز تغییر کند.
استیک کردن
اگر به نحوه عملکرد و تیم پشتیبانی یک ارز دیجیتال POS ایمان دارید یکی از روشهای بسیار خوب کسب درآمد از ییلد فارمینگ برای هولدرهای یک ارز استیک کردن آن است. نحوه عملکرد آن به این صورت است که شما توکنهای خود را بر روی بستر یک ارز دیجیتال گرو میگذارید. در نهایت پروتکل بلاکچین یک نفر را برای تأیید تراکنش و ایجاد بلاک بعدی انتخاب میکند که هرچه پول بیشتری گرو باشد احتمال انتخاب شما بیشتر خواهد بود. در نهایت فردی که انتخاب میشود پاداش را دریافت میکند.
جهت مطالعه سیستم های درآمدزایی می توانید مقاله گیم فای (GameFi) چیست؟ همه چیز درباره بازی های P2E را مطالعه فرمایید.
چه چیزی باعث انفجار ییلد فارمینگ شد؟
اما سؤال اینجاست که چه چیزی باعث انفجار ییلد فارمینگ شد؟ جواب این سؤال مربوط میشود به توکن COMP که به دارندگان و سرمایهگذارانش اجازه میدهد در اداره اکوسیستم نقش داشته باشند و نظردهی کنند. به عنوان مثال دارندگان سکه میتوانند در میزان سود نظردهی کنند. اما نظر هر کس چقدر تأثیر دارد؟ نظر هر شخص بهاندازه داراییهایی که در اختیار دارد تأثیر دارد.
اگر شخصی دارای زیادی داشته باشد؛ نظرش تأثیر زیادی دارد بنابراین این موضوع ماهیت غیرمتمرکز بودن را زیر سؤال میبرد. در نتیجه ارز دیجیتال برای جلوگیری از این اتفاق جایزههای قرار میدهد که افراد به خریدن تشویق شوند و تناسب نظردهی رعایت شود.
کل ارزش قفل شده – Total Value Locked یا TVL چیست؟
در این بخش قصد داریم راجع به این که کل ارزش قفل شده – Total Value Locked یا TVL چیست و در ییلد فارمینگ چه کاربردی دارد صحبت میکنیم. این مفهوم به عنوان شاخصی برای نشان دادن مقدار ارز دیجیتالی که در استخرهای نقدینگی یا استخرهای استیکینگ نگهداری و یا قفل شده است؛ به کار میرود. به نظر میآید این میزان کل ارزش قفل شده فقط با خارج یا وارد شدن ارز به استخرهای نقدینگی کم یا زیاد میشود اما اینطور نیست. میزان کل ارزش قفل شده تحت تأثیر نوسان قیمتی ارز دیجیتال در بازار کم و یا زیاد میشود.
سرمایهگذاران هنگام سرمایهگذاری بر روی یک پروژه DIFI به TVL آن پروژه نگاه میکنند. این یکی از شاخصهای مهم در انتخاب یک پروژه بهحساب میآید. ازآنجایی که TVL کل شبکههای دیفای با نوسان بازار بالا و پایین میشود؛ با رشد بازار در سالهای 2021 و 2020 شاخص TVL کل بازار افزایش چشمگیری داشت. از آنجایی که بیشتر استخرهای نقدینگی بر روی بستر اتریوم قرار دارند؛ بنابراین بزرگترین شبکه TVL جهان اتریوم است که حدود 50 درصد ارزش بازار را به خود اختصاص داده است.
ییلد فارمینگ چگونه کار میکند؟
مفهوم Yield Farming یا کشت سود درواقع همان میزان ارزی است که سرمایهگذار برای تأمین نقدینگی در پروتکل وامدهی Dapp قرار میدهد. اما ییلد فارمینگ چگونه کار میکند؟ این یک طرف ماجرا است در طرف دیگر ماجرا سرمایهگذارانی با قرض گرفتن این ارزها سعی میکنند روند بازار را پیشبینی و از نوسانات شدید بازار سود به دست آورند. آنگاه Dapp کارمزدی را که از این سرمایهگذاران دریافت میکند در قالب سود با کسانی که داراییهایشان را قفل کردهاند شریک میشود. این فرایند معمولاً بر روی شبکه اتریوم انجام میشود و پاداش آن نیز بهصورت یک توکن بر روی همان بستر داده میشود.
این فرایندی که در پاراگراف قبل به آن اشاره کردم در قالب قرارداد هوشمند تسهیل میشود. درواقع پلتفرم پول را از کسانی که قصد قفلکردن پول دارند قرض گرفته و به کسانی که به دنبال اعتبار هستند میدهد و این کارها را در قالب قرارداد هوشمند انجام میدهد. کسانی که سکههای خودشان را قفل کردند؛ سودشان را در قالب سکه دریافت میکنند و با افزایش قیمت سکه علاوه بر سودی که از قفل کردن پول دریافت میکنند؛ ارزش داراییهایشان بالاتر هم میرود. این کار برای کسانی که قصد هولد کردن یک ارز خاص دارند؛ مناسب است.
بازگشت سرمایه در Yield Farming چیست و چگونه محاسبه میشود؟
روشهای مختلفی برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در ییلد فارمینگ وجود دارد اما ما در این مقاله به دو روش APR و APY اشاره میکنیم.
APR (annual percentage rate) یا نرخ بازه سالیانه و APY (Annual Percentage Yield) درصد سود سالیانه است. در نگاه اول این دو به نظر شبیه به هم هستند ولی تفاوتهایی با هم دارند. APY تحت تأثیر سود مرکب هم هست و سود مرکب در آن لحاظ میشود ولی در APR این اتفاق رخ نمیدهد. در کل این دو روش تخمین هستند و نمیتوان با آن پیشبینیهای کوتاهمدت انجام داد. برای محاسبه APR از روش زیر باید استفاده کرد:
ابتدا باید میزان کارمزدها و بهرهای که باید برای وام پرداخته شود حساب کنید سپس آن را تقسیم بر کل دارایی کنید و سپس ضرب در تعداد سال و 100 کنید.
وثیقهگذاری – Collateralization در دیفای ییلد فارمینگ چیست؟
همانطور که قبلاً نیز به آن اشاره شد یکی از روشهای کسب درآمد قرض داد پول است اما وامگیرنده باید در ازای وامی که گرفته وثیقه قرار دهد حال سؤال اینجاست که وثیقهگذاری – Collateralization در دیفای ییلد فارمینگ چیست؟
میزان وثیقهای که وام گیرندگان در ازای وامی که قصد گرفتن آن را دارند باید بپردازد در طول زمان متفاوت است و بستگی نرخ تقاضا دارد. هرچه نرخ تقاضا بیشتر باشد باید مبلغ بیشتری را به عنوان وثیقه بپردازید که گاهی اوقات این مبلغ بیشتر از میزان وامی که قصد دارید بگیرید است. مثلاً برای یک وام 5 دلاری مجبور میشوید 10 دلار وثیقه قرار دهید. این محیط برای وامدهندگان بسیار امنتر است زیرا در هر صورت باید وامگیرنده وثیقه قرار دهد که در صورت پیشبینی اشتباه مبلغ وام از وثیقه برداشت میشود.
ریسک و خطر ییلد فارمینگ چیست؟
روش Yield Farming نیز مانند تمامی سرمایهگذاریهای دیگر خطرها و ریسکهای مخصوص به خودش را دارد. ما در این مقاله سعی کردیم به این موضوع بپردازیم که ریسک و خطر ییلد فارمینگ چیست تا آگاهانه در این حوزه گام بردارید و ریسک آن را تا حد امکان کم کنید.
نوسانات بازار: هیچ ارزی از نوسانات بازار در امان نیست بنابراین ممکن است در حالی که ارز شما در استخرهای نقدینگی قفل است در اثر نوسانات بیش از حد شما ضرر یا سود زیادی کنید اما در صورت ضرر نمیتوانید بهراحتی به پولتان دسترسی داشته باشید و ممکن است ضرر کلانی متحمل شوید. البته پروتکلهایی هستند که کار آنها فقط تبادل استیبل کوینهاست و ریسک نوسان را تا حد امکان کم میکند. در بخش معرفی پروتکلها بیشتر با آنها آشنا خواهید شد.
کلاهبرداری: گاهی اوقات سرمایهگذاران بدون تحقیق و در اثر جو بازار و تبلیغات دارایی خود را در استخرهای نقدینگی یک ارز بدون پشتوانه قرار میدهند. درنهایت توسعهدهندگان ییلد فارمینگها پروژه را بدون بازگرداندن پول سرمایهگذاران رها میکنند در نتیجه از دارایی کسانی که در این پروژهها سرمایهگذاری کردهاند کلاهبرداری میشود.
ایمن نبودن قراردادهای هوشمند: قراردادهای هوشمندی که بین سرمایهگذاران و پلتفرم بسته میشود ممکن است دارای اشکال باشد و همیشه خطر هک شدن آنها را تحدید میکند. پس بهتر است قبل از سرمایهگذاری حسابی تحقیق کنید و از قوی بودن تیم پشتیبانی و توسعهدهندگان پلتفرمی که قرار است روی آن سرمایهگذاری کنید مطمئن شوید.
دنیای ارز دیجیتال و غیرمتمرکز بودن آن خطر و ریسک زیادی به همراه دارد و شما با تحقیق درباره این بازار و پلتفرمهای Yield Farming میتوانید این خطر و ریسک را به حداقل رسانید.
انواع پروتکلها و پلتفرمهای ییلد فارمینگ
در این بخش قصد داریم شما را با انواع پروتکلها و پلتفرمهای ییلد فارمینگ آشنا کنیم. انواع پروتکلها و استراتژیهای مختلف برای کسب درآمد در این حوزه وجود دارد. برای بیان نمونهای از این استراتژیها میتوان به استیک کردن، ایجاد نقدینگی و یا وام دادن اشاره کرد. هریک از این پروتکلها در زمینههای مختلفی کار میکنند و درصد سود و درآمد متفاوتی دارند. شما باید با توجه به استراتژیتان یک پروتکل محبوب و مورد اعتماد انتخاب کنید تا بیشترین سود ممکن نصیب شما شود.
تا اینجا با مفاهیم و انواع ییلد فارمینگها آشنا شدهاید و راههای شناسایی و شاخصهای مختلف را برای مقایسه پروتکلهای مختلف یاد گرفتید. حال وقت آن رسیده است که بهترین پروتکلها در این زمینه معرفی شوند تا بتوانید با دید باز و با توجه به استراتژی خود بهترین پلتفرم را انتخاب کنید.
کامپاند فایننس – Compound Finance
کامپاند فایننس – Compound Finance یک پروتکل منبع باز ییلد فارمینگ برای وام گرفتن و قرض دادن پول است. داشتن یک کیف پول سازگار با اتریوم کافی است تا بتوانید پول خود را در این استخرهای این پروتکل قرار دهید. وامگیرندگان در این پروتکل میتوانند 50 تا 70 درصد وثیقه خوشان وام بگیرند. این پروتکل دارای بالاترین سطح امینت است و حق رأی را برای کاربران خود ایجاد کرده است. عرضه کل این توکن تا سال 2021 حدود 16 میلیارد دلار بوده است و APY این ارز حدود 3 درصد است.
همچنین این ارز استخرهای نقدینگی از ارزهایی مانند ETH، DAI (also SAI)، USDC، REP، SAI، WBTC، ZRX و BAT به وجود آورد. هدف از ایجاد این ییلد فارمینگ دریافت نقدینگی برای ایجاد استخرها و دادن وام و ایجاد درآمد برای کاربران است.
میکر دائو – MakerDAO
میکر دائو – MakerDAO یکی از بزرگترین و قدیمیترین پروژههای دیفای در دنیای ارزهای دیجیتال است که بر روی بلاکچین اتریوم قرار دارد. این پروتکل زیر سایه توکنهای maker و DAI قرار دارد و همچنین یک استیبل کوین است که به قیمت دلار متصل است و عملکرد آن کاملاً غیرمتمرکز است. شما میتوانید در قبال وثیقههایی چون اتریوم یا BAT، ارز خود این پروتکل را که DAI است دریافت کنید. درضمن از همین توکن در قبال پرداخت کارمزد به وامدهندگان استفاده میکند.
اگر علاقمند به یادگیری ارز های دیجیتال هستید، ما به شما دوره آموزش ارز دیجیتال در مشهد آکادمی حامی سرمایه را پیشنهاد میدهیم.
سینتتیکس – Synthetix
پلتفرمی است که به ارزش توکنهای شبکهاش یعنی توکن SNX متکی است. این پروتکل ییلد فارمینگ با تولید دارایی مصنوعی روی اتریوم معامله میشود. با کمک این ارز میتوانید داراییهایی معامله کنید که بر روی زنجیره وجود ندارد. داراییهای مصنوعی میتوانند کالاهایی مثل طلا و یا نقره باشند و حتی ارزهای فیات مثل یورو و دلار میتوانند به عنوان دارایی مصنوعی استفاده شوند.
آوه – Aave
آوه – Aave که در سال 2017 به نام ETHLend شناخته میشد در سال 2018 نام آن به AAVE تغییر پیدا کرد. آوه یکی از اولین پروتکل وامدهی غیرمتمرکز و منبع باز است که در آن کاربران میتوانند وام بدهند و یا وام بگیرند. این پروتکل سود مرکب را برای وامدهندگان در نظر میگیرد. آوه با بیش از 21 میلیارد دلار ارزش قفل شده دارای بالاترین TVL در میان تمامی پروتکلهای دیفای در سال 2021 بود.
این پروتکل اجازه میدهد که سرمایهگذاران تا 20 ارز دیجیتال وام بگیرند و یا وام بدهند که این باعث شده انتخابهای بیشتری به کاربران داده شود. نرخ بهره این پروتکل بهصورت الگوریتمی است و بسته به میزان عرضه و تقاضا و تعداد وام گیرندگان و وام دهندگان تعیین میشود. کاربران میتوانند در این پروتکل با APR، 15 درصد برای وام دادن سود کسب کنند و دارای بیشترین کاربر در اکوسیستم ییلد فارمینگ است. همچنین این پروتکل به دارندگان خود اجازه نظردهی نیز میدهد.
یونیسواپ – Uniswap
یونیسواپ – Uniswap یک صرافی غیرمتمرکز معروف و محبوب بهحساب میآید که احتمالاً لوگوی اسب تکشاخ و صورتی آن را به یاد دارید. این پروتکل بازار ساز خودکار خود را در سال ۲۰۱۸ راهاندازی کرد همچنین به کاربران خود این امکان را میداد هر جفت توکن روی بستر اتریوم را بدون واسطه و بهصورت کاملاً ناشناس تعویض کنند. حال سؤال اینجاست که نقدینگی موردنیاز این صرافی از کجا تأمین میشود؟
کسانی که قصد دارند از طریق ارائه نقدینگی در این صرافی درآمد کسب کنند باید از هر دو توکن بهصورت نصف، نصف تهیه کنند. سونیسواپ الزامات هویتی افراد را حذف میکند و هر کس میتواند یک استخر نقدینگی برای هر جفت توکن ایجاد کند. یونیسوپ در ازای پاداش ییلد فارمینگ، توکن یونی را پرداخت میکند. یونی سوپ دارای دو پروتکل V2 و V3 است که این دو پروتکل TVL، پنج و دو میلیارد دلار در سال 2021 کسب کردند.
کرو فایننس – Curve Finance
کرو فایننس – Curve Finance یک صرافی غیرمتمرکز است و مجهز به بازار ساز خودکار یا AMM است. این صرافی به کاربران خود اجازه میدهد با استفاده از الگوریتم و پروتکل غیرمتمرکزی که داراست محیطی برای مبادله استیل کوین با کارمزد کم ایجاد کند.
میزان کمترین APY میتواند تا 10 درصد باشد و این در حالی است که این میزان ممکن است تا 40 درصد نیز افزایش یابد. زمان نوشتن این مقاله، این پلتفرم 9.7 میلیارد دلار TVL دارد. ازآنجایی که استیبل کوین در این پلتفرم ییلد فارمینگ معامله میشود از نوسانات بازار در امان خواهید ماند که این یکی از مزیتهای این پروتکل برای افراد ریسکگریز است.
بلنسر – Balancer
بلنسر – Balancer یکی از بازیکنان جدید در حوزه دیفای است که با یک پلتفرم معاملاتی به کاربران خود، امکان ارائه نقدینگی بدون محدودیتی در تقسیمبندی سرمایه ارائه میدهد. به بیان دیگر استفاده از توکن با درصدهای نقدینگی متفاوت در استخرهای نقدینگی امکانپذیر میکند. مثلاً یونی سوپ برای ارائه نقدینگی باید دارایی خود را به دو نصف تقسیمبندی میکردید ولی در بلنسر چنین محدودیتی وجود ندارد. میزان ارزش کل داراییهای قفل شده آن در سال 2021 بهاندازه 1.8 میلیارد دلار بوده است.
یرن دات فایننس – Yearn.finance
یرن فایننس – Yearn.finance یک پروتکل غیرمتمرکز است که در زمینه ییلد فارمینگ فعالیت میکند و به ییلد فارمرهای خودش اجازه میدهد تا از پروتکلهای قرض دادن مختلف مثل آوه (AAVE) و کامپاند فایننس (Compound Finance) برای به دست آوردن بالاترین بازدهشان استفاده کنند. درواقع این پروتکل به دنبال پیدا کردن بهترین راه برای کسب بیشترین سود از پروتکلهای دیگر است.
توکن YFI که توکن تحت نظارت این پروتکل است؛ مدتها گرانترین توکن بازار ارز دیجیتال بهحساب میآمد (حتی از بیتکوین هم گرانتر بود) و در پایان سال 2020 ارزش آن به حدود 40 هزار دلار هم رسید. کاربران با استفاده از این پروتکل میتوانند به APY هفتاد درصد هم برسند. همچنین حدود 3.4 میلیارد دلار کل ارزش قفل شده این توکن است.
پنکیک سواپ – PancakeSwap
پنکیک سوپ – PancakeSwap نیز یک پروتکل ییلد فارمینگ است که در سال 2020 راهاندازی شد و توکن اصلی آن کیک (Cake) نام داشت. پنکیک سوپ یک صرافی غیرمتمرکز همانند یونی سوپ است اما برخلاف آن بر روی زنجیره هوشمند بایننس قرار دارد و تبادل توکنهایی که بر روی بستر این ارز وجود دارند را برعهده دارد. (برای تبادل توکنهای BEP20 ساخته شده است). همچنین این صرافی نیز از یک مدل بازار ساز خودکار استفاده میکند.
پنکیک سوپ با 4.9 میلیارد دلار دارای بالاترین TVL در بین پروتکلهای بر روی بستر بایننس است. این پروتکل تمرکز زیادی بر روی گیمفیکشنها (gamification)، لاتاریها و کلکسیونهای NFT دارد. همچنین APY این پروتکل تا 400 درصد میتواند رشد کند.
سوشی سوپ – SushiSwap
سوشی سوپ – SushiSwap در سال 2020 به وجود آمد. سوشی سوپ یک پروتکل ییلد فارمینگ است که دنبالهرو یونیسوپ بود این پروتکل هم برای مبادله توکنهای بستر اتریوم برای به هدف کامل کردن یونی سوپ وجود آمده است. همچنین این صرافی دارای یک نمونه بازار ساز خودکار (AMM) است و توکن اصلی آن که پاداشها را بر اساس آن پرداخت میکند سوشی (SUSHI) نام دارد.
هدف آن ایجاد بخشهایی بود که در یونی سوپ وجود نداشت مثل افزایش پاداش در شبکه بر روی توکن سوشی بود. TVL این پروتکل به 3.9 میلیارد دلار در سال 2021 رسیده است. همچنین سوشی به سرمایهگذارانش حق رأی نیز میدهد.
نتیجهگیری
در این مقاله از حامی سرمایه پارسیان سعی شد راجع به ییلد فارمینگ بحث شود که این مفهوم به معنی قراردادن پول و یا ارز دیجیتال در یک پروتکل برای کسب سود است. این مفهوم پیشتر در بانکها وجود داشت اما امروزه در حوزه ارز دیجیتال نیز استفاده میشود. امکان کسب بازدهی زیاد وجود دارد اما زمانی که ارز دیجیتالی قفل است از نوسانات بازار دور است و ممکن است از این طریق درآمدزایی کنید ولی در مجموع به علت افت قیمتی شدید ممکن است ضرر کنید. البته در این مقاله ییلد فارمینگ راههای برای کاهش ریسک نوسانات گفته شد.