آموزش کامل فاندینگ ریت به زبان ساده
فاندینگ ریت چیست؟
بازار ارز دیجیتال به دو دسته فیوچرز و اسپات (spot) تقسیمبندی میشود که در دوره آموزش ارز دیجیتال در مشهد حامی سرمایه بهطورکامل با این دو بازار و نحوه معامله در آنها آشنا می شوید، اما در معاملات اسپات شما با میزان پولی که دارید معامله میکنید. میزان سود شما با میزان پول شما متناسب است و شبیه بازار بورس ایران (بدون محدودیت نوسان) عمل میکند. اما در بازار فیوچرز شما با توجه به پوزیشنی (شورت یا لانگ) که باز میکنید آینده قیمتی یک ارز را پیشبینی میکنید و در ازای این پیشبینی سود یا ضرر میکنید. در این معامله میتوانید از لوریج یا اهرم استفاده کرده و میزان پول خود را بیشتر کنید.
در ادامه قصد داریم اشاره کنیم که فاندینگ ریت چیست و چه کاربردی در بخش فیوچرز کریپتو دارد. به طور ساده این مفهوم برای متعادل سازی و یکسان سازی قیمت در بخش اسپات و فیوچرز دائمی استفاده میشود. به بیان دیگر این شاخص قصد دارد جو روانی بازار که به سمت یک پوزیشن خاص است را کنترل کند تا قیمت این دو بازار به هم نزدیک شود.
فیوچرز دائمی چیست؟
حال این سؤال پیش میآید که فیوچرز دائمی (Perpetual futures) چیست و با فیوچرز سنتی (Traditional futures) یا قدیمی چه تفاوتی دارد؟ در فیوچرز سنتی قراردادی که بسته میشد مدتدار بود به این معنی که بعد از تمام شدن زمان، این قرارداد نیز تمام میشد و در لحظه تمام شدن قرارداد قیمت فیوچرز با اسپات یکی میشد.
در صرافیهای ارز دیجیتال قراردادهای فیوچرز دائمی باز میشود. یعنی سرمایهگذار تا زمانی که پول دارد میتواند این قرار داد را باز نگه دارد. پس قراردادی بسته نمیشود که نرخ فیوچرز و اسپات یکسان سازی شود؛ بنابراین به شاخصی به اسم فاندینگ ریت برای یکسانسازی این دو قیمت نیاز داریم.
این شاخص ساخته شده است که جو روانی بازار را کنترل کند و اگر در بازار یک پوزیشن زیاد شود با استفاده از این شاخص برای یکسان سازی قیمت پول را از معاملهگرانی که پوزیشن موافق باز میکنند گرفته و به کسانی که پوزیشن مخالف باز میکنند میدهد. برای بیشتر آشنا شدن با این مفهوم با ما همراه باشید.
رابطه فاندینگ ریت با پوزیشنها
اولین چیزی که باید راجع به آن بحث کنیم این است که انواع پوزیشن چیست؟ اگر پیشبینی کنیم که قیمت در آینده بالا میرود ما پوزیشن لانگ (long) را انتخاب کردیم و اگر پیشبینی کنیم که قیمت در آینده پایین میرود ما پوزیشن شورت (short) را انتخاب کردیم.
حال که به طور مختصر با پوزیشن آشنا شدیم میخواهیم در مورد رابطه فاندینگ ریت و پوزیشنها بحث کنیم. زمانی که بازار نزولی است تریدرها معتقد هستند که بازار از این هم ممکن است منفیتر شود (در واقع بازار خرسی است). پس پوزیشنهای شورت خیلی بیشتر از لانگ استفاده میشود و در نتیجه قیمت فیوچرز کمتر از اسپات میشود.
صرافی برای یکسانسازی این دو قیمت باید برای پوزیشن لانگ انگیزهسازی کند پس فاندینگ ریت را منفی کرده و این نرخ را از معاملهگران شورت کم کرده و به معاملهگران لانگ میدهد. صرافی این کار را برای تمایل معاملهگران به انجام پوزیشن لانگ انجام میدهد تا نرخ فیوچرز به اسپات نزدیک شود. این تبادل پول به صورت همتا به همتا و بین کاربران صورت میگیری و مستقیم از یک شخص به شخص مقابل پرداخت میشود و صرافی هیچ بهرهای از این موضوع نمیبرد.
نحوه محاسبه فاندینگ ریت مثبت و منفی
همانطور که گفته شد، فاندینگ ریت نرخی است که برای انگیزه در انجام برخی از پوزیشنها داده میشود؛ به صورتی که یک طرف معامله به طرف دیگر هزینهای بپردازد. نحوه محاسبة این نرخ در صرافیهای مختلف متفاوت است.
این نرخ بر اساس دورههای مالی تغییر میکند. دوره مالی صرافی بایننس هر 8 ساعت است و این نرخ با توجه به نوع صرافی تعیین شده و استفاده میشود. به سناریویی که در آن قیمت فیوچرز از اسپات بالاتر است و معاملات لانگ بیشتر از شورت است توجه کنید. در اینجا فرض کنید که صرافی فاندینگ ریت را به 0.05 درصد افزایش میدهد. این به این معنی است که کسانی که معاملات لانگ باز میکنند باید به اندازه 0.05 درصد به کسانی که معامله شورت باز کردند؛ بپردازند. البته در سناریو برعکس باید پوزیشن شورت به لانگ بپردازد.
البته بعضی افراد به دنبال گرفتن همین 0.05 درصد هستند. یعنی پوزیشن را باز میکنند و بهمحض دریافت سود پوزیشن را میبندند! البته این میزان سور برای 8 ساعت خیلی کم هست ولی برای پولهای زیاد خیلی بد هم نیست.
همانطور که گفته شد نحوة محاسبة فاندینگ ریت در صرافیهای مختلف متفاوت است. در سایت بایننس نموداری منتشر شده میزان این نرخ را در هفت صرافی مختلف در یک زمان مقایسه میکند. (از 21 ماه دسامبر 2019 تا 21 ماه ژانویه 2020)
نحوه محاسبه فاندینگ ریت در بایننس
فاندینگ ریت در بایننس به دو بخش نرخ بهره (Interest Rate) و پریمیوم (Premium) تقسیمبندی میشود. نرخ بهره در بایننس ثابت و برابر 0.03 درصد است در روز است که البته این نرخ هر 8 ساعت تکرار میشود که برابر سه تا 0.01 درصد میشود. نرخ پریمیوم برابر اختلاف نرخ بازار با نرخ فیوچرز دائمی است که به نرخ بهره ثابت جمع شده و میزان فاندینگ ریت را تشکیل میدهد.
این نرخ در صرافی بایننس به این صورت نمایش داده میشود:
مستطیل نارنجی رنگ نشاندهنده فاندینگ ریت و مستطیل زرد رنگ نشاندهنده زمان باقیمانده تا پایان دوره است.
تحلیل تأثیر شاخص فاندینگ ریت روی تریدرها
این شاخص تحتتأثیر میزان لوریج خودش را خیلی واضحتر نشان میدهد. اگر شما یک پوزیشن با لوریج 3 باز کنید پول شما 3 برابر میشود و ممکن است این شاخص خیلی مشخص نباشد. اما با افزایش لوریج مثل لوریج 50، پول شما 50 برابر میشود و این میزان خیلی مشهودتر میشود.
همانطور که از پاراگراف قبل مشخص شد ابزارهایی مثل لوریج یا اهرم در بازار فیوچرز همان قدر که جذاب هستند خطرناک نیز هستند. پس در استفاده از این ابزارها باید خیلی احتیاط کرد و هر چه میزان لوریج بیشتر باشد میزان ریسک شما هم بیشتر است و در صورت ضرر شما فقط به اندازه پول خودتان میتوانید ضرر کنید.
تأثیر فاندینگ ریت بر روی جو بازار
هرچه میزان دارایی شما بیشتر باشد میزانی که باید بپردازید یا بگیرید بیشتر است و این میزان هر 8 ساعت تمدید میشود. زمانی که یک معاملهگر پوزیشنی را باز میکند و مجبور به پرداخت میشود و طی این 8 ساعت پوزیشنش باز باشد و سود قابل قبولی نصیبش نشود ترجیح میدهد دوباره فاندینگ ریت را نپردازد و قبل از 8 ساعت پوزیشن خود را میبندد.
تأثیر فاندیگ ریت بر روی تغییر روند بازار
در یک حرکت صعودی شدید در بازار، از طرف صرافی میزان این شاخص بسیار بالا اعلام میشود. در نتیجه پوزیشن مخالف (که پوزیشن شورت است) جذاب میشود و پس از مدتی ممکن است شاهد تغییر روند بازار به سمت نزولی شدن باشیم. این نکته میتواند مانند سیگنال عمل کند اما باید این نکته را در نظر گرفت این نوع نتیجهگیری از بازار مطلق نیست و ممکن است اتفاق نیفتد و دوباره فاندینگ ریت تکرار شود و روند بازار تا مدتی عوض نشود.
نتیجهگیری
بازار ارز دیجیتال یک بازار پرتلاطم است. نوسانهای خیلی شدید از شاخصههای این بازار 24 ساعته بهحساب میآید. سرمایهگذاری در این بازار ریسک زیادی دارد. وارد شدن در بازار فیوچرز ریسک زیادتری نسبت به بازار معمولی دارد و برای کسب سود در این بازار به مهارت و تجربه زیاد نیاز است. برای نزدیک کردن قیمت در این دو بازار از فاندینگ ریت استفاده میشود. این نرخ برای کنترل احساسات حاکم بر بازار به وجود آمده است و با توجه به نوع صرافی که استفاده میکنید این نرخ متفاوت خواهد بود.