ارز دیجیتال چیست به زبان ساده – آشنایی با ارزهای دیجیتال

ارز دیجیتال چیست ؟ تعریف ارز دیجیتال به زبان ساده

ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی به نوعی پول الکترونیکی گفته می‌شود که بر پایه فناوری بلاک‌چین ساخته شده و به صورت غیرمتمرکز عمل می‌کند. برخلاف پول‌های سنتی که توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شوند، ارزهای دیجیتال توسط شبکه‌ای از کامپیوترها و از طریق فرآیندهای ریاضی پیچیده مدیریت و ایجاد می‌شوند.

بلاک چین چیست؟

بلاک چین یک نوع ساختار داده است که امکان ایجاد یک دفترکل دیجیتالی توزیع‌شده و غیرمتمرکز را فراهم می‌کند. این دفترکل می‌تواند به‌صورت ایمن و شفاف اطلاعات مختلفی را ذخیره و مدیریت کند. بلاک چین از بلوک‌هایی تشکیل شده است که هر بلوک شامل تعدادی تراکنش یا داده‌های دیگر است. این بلوک‌ها به‌طور مرتب به هم متصل می‌شوند و یک زنجیره از بلوک‌ها را تشکیل می‌دهند، لذا به آن بلاک (بلوک) چین (زنجیره) می‌گویند.

 

ویژگی‌های اصلی بلاک چین شامل موارد زیر است:

1. توزیع‌شده بودن: داده‌ها و تراکنش‌ها به‌جای اینکه در یک مکان واحد ذخیره شوند، به‌صورت یکسان بین تمامی شرکت‌کنندگان در شبکه توزیع می‌شوند.
2. غیرمتمرکز بودن: اطلاعات و قدرت به‌طور مساوی بین تمامی اعضای شبکه تقسیم می‌شود و هیچ فرد یا نهادی نمی‌تواند به تنهایی کنترل کامل را داشته باشد.
3. شفافیت: همه اعضای شبکه می‌توانند به همه تراکنش‌ها دسترسی داشته باشند و آن‌ها را مورد بررسی قرار دهند؛ این ویژگی قابل‌اعتماد بودن شبکه را افزایش می‌دهد.
4. امنیت: به دلیل استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری پیچیده، تغییر یا حذف اطلاعات در بلاک چین بسیار دشوار است.
5. قابل ردیابی بودن: هر تراکنش در بلاک چین دارای یک شناسه منحصربه‌فرد است و می‌توان آن را به‌صورت کامل از ابتدا تا انتها ردیابی کرد.

کاربردهای بلاک چین بیشتر از ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم فراتر رفته و شامل حوزه‌های مختلفی مانند زنجیره تأمین، خدمات مالی، بهداشت و درمان، رأی‌گیری الکترونیکی، حقوق تألیف و ثبت مالکیت می‌باشد.

ویژگی‌های ارز دیجیتال به زبان ساده:

1. غیرمتمرکز بودن: ارزهای دیجیتال توسط یک نهاد و یا سازمان مرکزی کنترل نمی‌شوند. این امر باعث می‌شود که از دستکاری و کنترل توسط واحدهای خاص جلوگیری شود.
2. امنیت بالا: با استفاده از تکنیک‌های رمزنگاری، معاملات و عملیات در شبکه‌های ارز دیجیتال بسیار امن و غیرقابل تغییر می‌باشند.

3. سرعت و هزینه کمتر: انتقال ارز دیجیتال در مقایسه با سیستم‌های بانکی سنتی سریع‌تر و ارزان‌تر است.

4. ناشناس بودن: در بیشتر موارد، هویت کاربران در مبادلات ارز دیجیتال ناشناس باقی می‌ماند.

5. فراجهانی بودن: ارزهای دیجیتال به مرزهای جغرافیایی محدود نیستند و می‌توانند در هر کجای دنیا مورد استفاده قرار گیرند.

تاریخچه ارز دیجیتال و پیدایش آن

ریشه ارزهای دیجیتال را باید در دهه 1980 میلادی و اقتصاد دیجیتال جستجو کرد. در آن زمان برخی پروژه‌ها ارائه شدند که می‌کوشیدند یک سیستم پرداخت دیجیتال ایجاد کنند اما به هر دلیل موفق نشدند. پس از آن و در سال 2008، یک فرد یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو مقاله‌ای منتشر و در آن بیت‌کوین را معرفی کرد. بیت کوین نخستین ارز دیجیتال غیرمتمرکز بود که از فناوری بلاکچین (زنجیره بلوکی) استفاده کرده بود. برای تامین امنیت شبکه بلاکچین و جلوگیری از تقلب، بیت‌کوین از الگوریتمی به نام اثبات کار (PoW) استفاده می‌کرد. نخستین تراکنش بیت‌کوین در سال 2009 انجام شد.

بیت‌کوین سرآغاز یک تحول بزرگ بود که به دنبال آن پروژه‌ها و ارزهای فراوان دیگر پا به عرصه گذاشتند. در سال 2015 یک ارز دیجیتال دیگر با نام اتریوم ارائه شد که امکان اجرای قرارداد هوشمند (Smart Contract) داشت و در نظر داشت تا برخی از ناکارامدی‌های بیت‌کوین مانند مقیاس‌پذیری را برطرف کند. اتریوم نیز یک تحول بزرگ به وجود آورد زیرا امکان ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز، دیفای و حتی ارزهای دیجیتال دیگر در بستر آن به وجود آمد.

در سال‌های بعد پروژه‌های بیشتری ایجاد شدند که کارمزد و سرعت تراکنش بهتری داشتند. کاردانو، ریپل و لایت‌کوین برخی از این ارزهای دیجیتال هستند. همچنین نوعی ارز دیجیتال با قیمت ثابت به نام استیبل کوین ارائه شد که هم‌اکنون تتر معروف‌ترین استیبل‌کوین بازار است.

امروزه ارزهای دیجیتال بیش از همیشه در میان کاربران و زمینه‌های مختلف پذیرفته شده‌اند. فناوری بلاکچین که ستون فقرات ارزهای دیجیتال است وارد بازی، هنر و امورمالی هم شده است.

انواع ارزهای دیجیتال

ارزهای دیجیتال انواع گوناگونی دارند که بر اساس کاربرد و ویژگی‌هایشان دسته‌بندی می‌شوند. این دسته‌ها عبارت‌اند از:

• کوین
• توکن
• استیبل کوین
• میم‌کوین
• آلت کوین
• ارزهای حریم خصوصی
• توکن‌های دیفای
• توکن‌های بازی و متاورس
• توکن‌های مثلی و غیرمثلی
• توکن‌های صرافی
• و …

انواع ارزهای دیجیتال بسیار گسترده است که هر کدام از آنها کاربرد مخصوص به خود را دارد.

ارزهای دیجیتال معروف در یک نگاه:

1. بیتکوین :(Bitcoin) اولین و معروف‌ترین ارز دیجیتال که در سال ۲۰۰۹ توسط فرد یا گروهی با نام مستعار “ساتوشی ناکاموتو” ایجاد شد.
2. اتریوم :(Ethereum) یک پلتفرم باز برای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز که ارز دیجیتالی مخصوص به خود با نام “اتر” (Ether) را دارد.
3. ریپل :(Ripple) ارزی که هدف اصلی آن تسهیل انتقالات بین‌بانکی و بین‌المللی سریع و کم‌هزینه است.
4. لایت‌کوین :(Litecoin) ارزی مشابه بیتکوین با تفاوت‌هایی در سرعت تراکنش و الگوریتم‌های امن‌سازی.
5. تتر (Tether): یک استیبل کوین که ارزش آن برابر با یک دلار آمریکا است و برای تثبیت بازار و سادگی معامله ساخته شده است. تتر در بلاکچین اتریوم، ترون و بایننس اسمارت چین در دسترس است.
6. دوج کوین: بزرگ‌ترین میم‌کوین از نظر حجم بازار که در سال 2013 برای شوخی با بیت‌کوین ساخته و سپس به یک نماد تبدیل شد. دوج کوین از یک نژاد سگ به نام شیبااینو الهام گرفته شده است.
7. شیبااینو (Shiba Ino): یک میم‌کوین که در سال 2020 در بستر شبکه اتریوم ساخته شد. این ارز را به عنوان قاتل دوج‌کوین هم می‌شناسند زیرا برخی اعتقاد داشتند جای دوج‌کوین را خواهد گرفت.
8. بی بی دوج (Baby Doge): یک میم‌کوین دیگر که در سال 2021 عرضه شد. این ارز را طرفداران دوج کوین و در بستر بایننس اسمارت چین راه‌اندازی کردند و به آن فرزند دوج‌کوین نیز گفته می‌شود.
9. تون (TON): تون کوین یک ارز دیجیتال است که ابتدا توسط تلگرام توسعه یافت و هدف آن پردازش سریع و کم‌هزینه است. این ارز دیجیتال در بازی‌های مبتنی بر پیام‌رسان تلگرام کاربرد زیادی دارد.
10. ترون (Tron): ارز ترون در سال 2017 توسط فردی به نام جاستین سان ایجاد شد که هدف آن فراهم کردن بستری برای اشتراک‌گذاری محتوا بدون واسطه و کاهش هزینه‌های تراکنش است.

 

 

استخراج ارزهای دیجیتال (Crypto Mining)

استخراج ارزهای دیجیتال (Crypto Mining) فرایندی است که در آن تراکنش‌های ارزهای دیجیتال در شبکه‌های بلاک‌چین تأیید و اضافه می‌شوند. این فرایند با استفاده از قدرت محاسباتی تخصصی انجام می‌شود و در مقابل آن، استخراج‌کنندگان پاداشی به شکل ارز دیجیتال دریافت می‌کنند. اینجا یک توضیح کامل درباره نحوه استخراج ارزهای دیجیتال فراهم شده است:

ابتدا برای استخراج ارز های دیجیتال باید نوع ارز های خود را انتخاب کرده و سپس تجهیزات مورد نظر خود را انتخاب کنید.

تجهیزات استخراج شامل دو نوع اصلی هستند:

• پردازنده مرکزی ((CPU و پردازنده گرافیکی :(GPU) این نوع تجهیزات برای استخراج ارزهای دیجیتال کمتر پیچیده مناسب هستند.
• مدارهای مجتمع خاص منظوره (ASIC ): این دستگاه‌ها برای استخراج ارزهای دیجیتال پیچیده مانند بیت‌کوین بسیار کارآمدتر هستند.

3. نصب نرم‌افزار استخراج:

نرم‌افزار مخصوصی برای استخراج ارزهای دیجیتال نیاز دارید. این نرم‌افزار به تجهیزات شما اجازه می‌دهد تا به شبکه بلاک‌چین متصل شوند و شروع به حل مسائل پیچیده ریاضی کنند. برخی از نرم‌افزارهای مشهور شامل CGMiner، BFGMiner، و EasyMiner هستند.

4. پیوستن به استخر استخراج (Mining Pool)

استخراج به صورت انفرادی ممکن است بسیار زمان‌بر و غیرممکن باشد. استخراج‌کنندگان معمولاً به استخرهای استخراج می‌پیوندند، جایی که منابع محاسباتی خود را با دیگران ترکیب می‌کنند و شانس استخراج یک بلوک را افزایش می‌دهند. پاداش‌های استخراج شده سپس بین اعضای استخر به نسبت مشارکت آن‌ها تقسیم می‌شود.

 

مزایا ارزهای دیجیتال بصورت خلاصه

غیرمتمرکز بودن	ارزهای دیجیتال معمولاً توسط هیچ نهادی کنترلی مرکزی ندارند، این موجب کاهش احتمال فساد و دستکاری می‌شود.
سهولت نقل و انتقال	تراکنش‌ها به صورت دیجیتال انجام می‌شوند، که به معنای سرعت بالا و هزینه کمتر نسبت به تراکنش‌های سنتی است
افزایش امنیت	استفاده از تکنولوژی بلاکچین و الگوریتم‌های رمزنگاری قوی امنیت بالایی را فراهم می‌کند
شفافیت	تمام تراکنش‌ها در بلاکچین ثبت می‌شوند و به صورت عمومی قابل مشاهده هستند که شفافیت بالایی به وجود می‌آورد.
بدون محدودیت جغرافیایی	می‌توانید هر جایی از دنیا که به اینترنت دسترسی دارید، از ارز دیجیتال استفاده کنید
حفظ حریم خصوصی	در بسیاری از موارد، هویت کاربران مخفی است یا نیازی به افشای اطلاعات شخصی نیست

 

معایب ارزهای دیجیتال چیست؟

نوسان بالا	قیمت ارزهای دیجیتال می‌تواند بسیار نوسانی باشد که می‌تواند به ضرر یا سود زیاد منجر شود.
نبود پذیرش گسترده	هنوز همه فروشگاه‌ها و سرویس‌ها ارزهای دیجیتال را به عنوان روش پرداخت قبول نمی‌کنند
خطرات امنیتی	با وجود امنیت بالای فناوری بلاکچین، حملات سایبری به صرافی‌ها و کیف پول‌های دیجیتال فعالان این حوزه را به خطر می‌اندازد.
پرهزینه بودن استخراج	استخراج برخی ارزهای دیجیتال نیاز به قدرت محاسباتی بالا و انرژی زیادی دارد که می‌تواند هزینه‌بر و زیان‌آور باشد.
مسائل قانونی و نظارتی	در بسیاری از کشورها قوانین و مقررات مربوط به ارزهای دیجیتال هنوز تدوین نشده یا محدودیت‌های زیادی برای آن‌ها قرار داده شده است.
پیچیدگی استفاده	برای بعضی از افراد، نحوه استفاده و مدیریت ارزهای دیجیتال می‌تواند پیچیده و دشوار باشد.

 

با در نظر گرفتن این مزایا و معایب، تصمیم‌گیری درباره استفاده یا سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال نیاز به آگاهی و تحقیق دقیق دارد.